Neurodydaktyka, czyli jaki sens ma uczenie się nauczania? – ciekawostki o neuromitach i neurofaktach (1)

Neurodydaktyka to dziedzina neuropedagogiki, która bazując na wiedzy o pracy mózgu, zmienia metodykę nauczania, co ma prowadzić do zwiększenia skuteczności kształcenia i uczenia się (wg prof. Vetulani 1993)  – mówiąc krótko, neurodydaktyka zmierza do nauki (uczenia się) przyjaznej mózgowi.
 
Co to dla nas oznacza w praktyce? Bazując na wiedzy naukowej, przedstawimy tu neuromity, czyli założenia, które w skutek błędnej interpretacji wyników badań upowszechniły się w życiu społecznym oraz neurofakty, czyli takie informacje, które pozwolą nam na wykorzystanie najnowszej wiedzy do pracy z ludźmi w procesie uczenia się.
 
Zacznijmy od NEUROMITÓW:
 

• istnienie inteligencji wielorakich wg H. Gardnera (np. matematyczno-logiczna, kinestetyczna, muzyczna, interpersonalna, intrapersonalna, językowa itd.) – naukowcy są zgodni, że człowiek ma jedną inteligencję, która składa się z kilku rodzajów i jej poziom uwarunkowany jest genetycznie i środowiskowo – koncepcja Gardnera nie opiera się na żadnych badaniach naukowych, a wręcz im zaprzecza;
• teoria stylów uczenia się – z badań przeprowadzonych za granicą wynika, że dostosowanie metod nauczania do stylu nauczania preferowanego przez ucznia nie optymalizuje wyników w procesie edukacji (Massa, Mayer 2006, Cook i in. 2009);
• specjalizacja półkul i używanie 10% mózgu – w naszym życiu aktywujemy połączenia neuronalne w obu półkulach, aby jednak te procesy mogły zachodzić prawidłowo, jedna z półkul powinna dominować, poza tym mózg, jako najbardziej energochłonny organ, zgodnie z prawami ewolucji nie mógłby być wykorzystywany jedynie w 10%;
• mit 3 lat – to przyjęta koncepcja, że mózg intensywnie rozwija się tylko do 3. roku życia – okazuje się jednak, że mózg pozostaje plastyczny przez całe życie, nie ma żadnych dowodów na to, że istnieje pozytywna korelacja pomiędzy gęstością synaptyczną we wczesnym okresie życia i poprawą zdolności uczenia się (Bruer 1998, 1999);
• wielozadaniowość (multitasking) – naukowo udowodniono skutki silnej, długotrwałej wielozadaniowości, np. obniżenie u mężczyzn IQ o 15 pkt, 40% spadek produktywności, zwiększenie poziomu stresu (Bergman 2010), trwałe zmniejszenie obszaru w mózgu odpowiedzialnego za empatię oraz kontrolę poznawczą i emocjonalną (Loh i Kanai 2014), większa podatność na rozpraszające bodźce (Ophir i in. 2009) a także większe problemy społeczno-emocjonalne a nawet zaburzenia snu (Schuur i in. 2015);

 
W kolejnym poście więcej o neurodydaktyce i tym razem o neurofaktach 😊