Rozprawka maturalna – napisz rozprawkę po niemiecku!
Rozprawka maturalna to najczęstsza forma pracy pisemnej, z którą muszą zmierzyć się polscy maturzyści podchodzący do rozszerzonej matury z niemieckiego. Jak napisać naprawdę dobrą rozprawkę po niemiecku? Jakich zwrotów użyć i o jakich zasadach pamiętać, by rozprawka maturalna podniosła wynik naszego egzaminu maturalnego, a nie nas pogrążyła?
Na przygotowanie naszej rozprawki po niemiecku i uzupełnienie dodatkowych zadań otwartych mamy w sumie 70 minut, czyli wystarczająco dużo czasu, by na spokojnie zebrać myśli i stworzyć coś wartościowego. Poprawnie skonstruowana rozprawka maturalna powinna liczyć 200-250 słów. Niewskazane jest zarówno pisanie krótszego tekstu, jak i przesadzanie z jego długością w drugą stronę. Rozprawka po niemiecku powinna być „na temat”, bez sztucznego wydłużania jej.
Punkty za rozprawkę maturalną – co jest oceniane?
Rozprawka po niemiecku to specyficzna forma wypowiedzi pisemnej. By skonstruować ją dobrze i zgarnąć maksimum punktów, musimy wiedzieć, które jej elementy podlegają ocenie egzaminatora. Za perfekcyjnie napisany tekst możemy uzyskać aż 18 punktów – to naprawdę dużo, więc warto przyłożyć się do pisania. Na całościową ocenę naszej rozprawki maturalnej składają się następujące elementy:
– treść (5 punktów)
– kompozycja (4 punkty)
– bogactwo językowe (5 punktów)
– poprawność języka niemieckiego (4 punkty)
Rozprawka po niemiecku – jak ją rozplanować?
Nasza rozprawka maturalna nie powinna zająć więcej niż zaledwie jedną stronę A4. To dość krótka forma wypowiedzi pisemnej, dlatego zawczasu warto uporządkować sobie jej strukturę tak, by w pracy „zmieściły się” wszystkie niezbędne dla tego rodzaju tekstu elementy. Proponujemy, by szkic rozprawki po niemiecku ułożyć następująco:
1. Wstęp
– Przedstawienie zawartej w poleceniu tezy
– Przedstawienie swojego zdania odnośnie do tezy
2. Rozwinięcie
– Pierwszy argument „za” lub „przeciw”
– Drugi argument „za” lub „przeciw”
– Trzeci argument „za” lub „przeciw”
3. Zakończenie
– Szybkie podsumowanie naszych argumentów i wnioski
– Przedstawienie swojego zdania odnośnie do tezy
Zwroty niezbędne w rozprawce maturalnej
W tej formie pracy pisemnej musimy pokazać, że znamy naprawdę dużo mądrych sformułowań i konstrukcji gramatycznych. Pomocne mogą okazać się typowo „rozprawkowe” zwroty, których możemy użyć na każdym etapie tworzenia naszej rozprawki po niemiecku. Warto jednak nauczyć się ich nie tylko ze względu na egzamin – przydadzą się również wtedy, gdy będziemy chcieli uargumentować swoje zdanie na jakiś temat. Rozprawka maturalna to wbrew pozorom dobra, teoretyczna baza do prowadzenia w przyszłości inspirujących dyskusji na żywo!
1. Wstęp (Einführung):
× Powszechnie wiadomo, że… – Es ist gut bekannt, dass…
× Chciałbym skupić się na… – Ich möchte mich auf… konzentrieren. / Ich möchte mich darauf konzentrieren, dass…
× W niniejszej pracy omówię… – In diesem Aufsatz werde ich … besprechen.
× Celem tej pracy jest… – Der Zweck dieser Arbeit ist…
× Postaram się przedstawić moje refleksje na temat… – Ich versuche, meine Überlegungen … vorzustellen.
× Zastanówmy się nad tym, dlaczego… – Lassen wir uns überlegen, warum…
× Spróbujmy porównać… – Versuchen wir zu vergleichen…
× Postaram się obronić tezę, iż… – Ich versuche, die These zu verteidigen, dass…
× Postaram się obalić tezę, iż… – Ich versuche, die These zu widerlegen, dass…
2. Rozwinięcie (Entwicklung):
× Pierwszym argumentem na poparcie mojej tezy jest… – Das erste Argument, das meine These stützt, ist…
× Po pierwsze… – Erstens… / Zum Einen…
× Po drugie… – Zweitens… / Zum Anderen…
× Po trzecie… – Drittens…
× Posłużę się tu przykładem z literatury… – Lassen Sie mich ein Beispiel aus der Literatur verwenden…
× Z jednej strony… – Einerseits…
× Z drugiej strony… – Andererseits…
× Należy zaznaczyć… – Es ist zu beachten/bemerken, dass…
× Teraz przejdę do omówienia… – Jetzt komme ich zu…
× To powoduje, że… – Das hat zur Folge, dass…
× Z tego wynika, że… – Daraus ergibt sich, dass…
× Przemawia za tym fakt, że… – Es liegt an der Tatsache, dass…
× Przesłanie tego filmu zaprzecza tezie, iż… – Die Botschaft dieses Films widerspricht der These, dass…
× Interpretacje tego utworu mogą być różne, jednakże… – Die Interpretationen dieses Stückes/Werks können jedoch variieren/unterschiedlich sein…
3. Zakończenie (Abschluss):
× Podsumowując… – Zusammenfassend…
× Da się stwierdzić, że… – Es lässt sich fetstellen, dass … / Daraus kann man schlussfolgern, dass…
× Przywołane przeze mnie argumenty potwierdzają… – Die Argumente, die ich zitiert habe, bestätigen…
× W świetle przywołanych argumentów… – In Anbetracht der angeführten Argumente…
× Moim zdaniem… – Meiner Ansicht nach… / Meiner Meinung nach…
× Z mojego doświadczenia… – Aus meiner Erfahrung…
× Nie uważam, że… – Das glaube ich nicht…
× Nie jestem pewien, czy… – Ich bin mir nicht sicher, ob…
× W pełni zgadzam się z postawioną w temacie tezą… – Ich stimme der in diesem Thema vorgebrachten These voll und ganz zu…
× Nie mogę zgodzić się z postawioną w temacie tezą… – Ich kann der im Thema vorgebrachten These nicht zustimmen…
Rozprawka po niemiecku – przydatne słownictwo
Nam również zdarza się, że jakieś słowo po niemiecku „wypadnie nam z głowy” w najmniej odpowiednim momencie. O ile podczas spotkania z niemieckojęzycznym przyjacielem nie jest to problem, o tyle przy pisaniu rozprawki maturalnej taka sytuacja może nas niepotrzebnie zestresować i sprawić, że się po prostu „zablokujemy”.
Dobre przygotowanie to podstawa – serio. Dlatego, mając w perspektywie konieczność napisania rozprawki po niemiecku, zachęcamy do poświęcenia nieco więcej czasu i uwagi słówkom, które prawie na pewno pojawią się w naszym tekście. Na maturze niestety nie możemy korzystać ze słownika, tym bardziej więc stwórzmy nasz własny mini-słownik w głowie!
1. Teksty kultury – Kulturtexte
× książka – das Buch
× dzieło literackie – das literarische Werk
× liryka – die Lyrik
× epika – die Epik
× dramat – das Drama
× scenariusz – das Drehbuch
× autor – der Autor
× wiersz – das Gedicht
× poezja – die Dichtkunst
× poeta – der Dichter
× proza – die Prosa
× obraz – das Bild
× malowidło – das Gemälde
× malarz – der Maler
× fotografia – das Foto
× fotograf – der Fotograf
× utwór muzyczny – das Musikstück
× kompozytor – der Komponist
× film – der Film
× reżyser – der Regisseur
× aktor – der Schauspieler
× twórca – der Schöpfer
× artysta – der Künstler
× postać literacka – die literarische Gestalt
× bohater – der Held
× protagonista – der Protagonist
2. Argumentacja – die Argumentation
× rozprawka – der Aufsatz
× teza – die These
× problem – das Problem
× uzasadnienie – die Begründung
× przykład – das Beispiel
× argument „za” – Argumente für
× argument „przeciw” – Argumente gegen
× wada – der Nachteil
× zaleta – der Vorteil
× wnioski – Schlussfolgerungen
3. Spójniki – Konjunktionen
× dlatego – deshalb
× ponieważ – denn, weil
× że – dass
× czy – ob
× i, a – und
× ale – aber
× albo, lub – oder
× więc, zatem – also
× potem, następnie – dann
× kiedy, gdy – als/wenn
× podczas gdy – während
× mimo to – trotzdem
Temat rozprawki maturalnej – co już było na maturze?
Każdy rocznik musi zmierzyć się ze swoim własnym, unikalnym tematem maturalnej pracy pisemnej. Nasza rozprawka po niemiecku z całą pewnością nie będzie dotyczyła dokładnie tych tematów, które zostały już wykorzystane w poprzednich latach, ale mogą one posłużyć maturzystom jako wartościowa wskazówka. Co więc możemy wywnioskować, przeglądając polecenia ze starych arkuszy? Że każdy temat rozprawki maturalnej jest skonstruowany bardzo podobnie – różnice pomiędzy nimi są czysto kosmetyczne.
To bardzo dobra informacja dla wszystkich, którzy nie czują się szczególnie pewnie w takich formach prac pisemnych. By zdać rozszerzoną maturę z niemieckiego na satysfakcjonującym poziomie wystarczy, że opanujemy dobrze jeden, uniwersalny schemat pisania rozprawki po niemiecku. Sprawdźmy po prostu, jakie tematy pojawiły się na egzaminie w poprzednich latach – i wyciągnijmy wnioski.
Czerwiec 2020: „Coraz więcej osób zamieszcza swoje prywatne fotografie na portalach społecznościowych. Napisz na ten temat rozprawkę, w której przedstawisz pozytywne i negatywne strony takiego zjawiska.”
Maj 2019: „Wiele osób uważa, że tablety lub smartfony powinny być wykorzystywane do nauki podczas zajęć lekcyjnych. Napisz rozprawkę, w której przedstawisz dobre i złe strony tego pomysłu.”
Maj 2018: „Niektórzy twierdzą, że poranna gimnastyka w szkole powinna być obowiązkowa dla uczniów. Napisz rozprawkę, w której przedstawisz dobre i złe strony tego pomysłu.”
Maj 2017: „Władze Twojego miasta chcą zorganizować międzynarodową imprezę sportową. Rozgorzała dyskusja na ten temat. Napisz rozprawkę, w której przedstawisz pozytywne i negatywne strony zorganizowania takiej imprezy.”
Maj 2016: „Pewna gazeta ogłosiła plebiscyt na najważniejszy wynalazek XX wieku. Zdecydowana większość ankietowanych wskazała telefon komórkowy. Czy telefon komórkowy zasługuje rzeczywiście na pierwsze miejsce? Napisz rozprawkę, w której wyrazisz swoją opinię na ten temat, odnosząc się do możliwości komunikowania się i kwestii bezpieczeństwa.”
– – –
Większość maturzystów jako formę pracy pisemnej podczas egzaminu wybiera właśnie rozprawkę maturalną. Pamiętajmy jednak, że to nie jedyna opcja i zawsze możemy wybrać artykuł publicystyczny po niemiecku. Brzmi lepiej? Dowiedz się, jak go napisać!
MATERIAŁY DO NAUKI
DLA MATURZYSTÓW
UDOSTĘPNIJ
Jeśli podobają Ci się nasze materiały, prosimy – podaj je dalej!